Thiếu kẽm gây những hậu quả gì ?

Thiếu kẽm gây những hậu quả như bệnh lười ăn, biếng ăn, phổ biến nhất đối với độ tuổi dưới 5 tuổi. Hiện nay tỉ lệ thiếu kẽm ở trẻ dưới 5 tuổi là 69,4 theo Viện dinh dưỡng Quốc gia. Việc dự phòng thiếu kẽm và phát hiện sớm các trường hợp thiếu kẽm ở trẻ rất quan trọng. Điều đó giúp can thiệp kịp thời nhằm tạo tiền đề để trẻ phát triển tầm vóc tối đa. Vậy thiếu kẽm gây biểu hiện gì ở trẻ và gây những hậu quả gì đến sức khỏe của trẻ ?

1. Chậm phát triển tầm vóc

Mặc dù chưa được mô tả rõ ràng về cơ chế. Tuy  nhiên qua nghiên cứu, nồng độ kẽm trong máu tỉ lệ thuận với nồng độ hormon tăng trưởng. Đặc biệt, Kẽm làm tăng nồng độ hormon IGF-1, là hormon quan trọng trong quá trình tăng trưởng. Bên cạnh đó, kẽm tham gia vào 200 enzym chuyển hóa trong cơ thể.

2. Thiếu kẽm gây những hậu quả về thẩm mĩ như: rụng tóc, tóc xơ, thưa, ngả màu

Khi thiếu kẽm sẽ dẫn đến tóc khô, ngả  màu, rụng. Dân gian có câu: Trẻ tóc xanh đen thì khỏe, điều đó đúng ở khía cạnh dinh dưỡng. Khi trẻ đầy đủ chất dinh dưỡng thì tóc sẽ dày và mượt. Do vậy những trẻ có tóc khô, vàng, ngả màu, thưa, rụng hay chiếu liếm đó là dấu hiệu gợi ý thiếu dinh dưỡng. Các mẹ nên cho con uống bổ sung hoặc khám bác sĩ dinh dưỡng để cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho con sớm nhất.

3. Suy giảm thị lực

Kẽm tham gia chuyển hóa Vitamin A tại gan đến mắt. Vitamin A có vai trò bảo vệ niêm mạc mắt. Vitamin A là chất chống oxy hóa, có tác dụng quan trọng trong việc giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng, suy giảm thị lưc. Khi chế độ ăn thiếu kẽm dẫn đến giảm tổng hợp vitamin A, gây suy giảm thị lực.

4. Rối loạn thính giác

Hiện tại để giải thích tại sao kẽm gây rối loạn thính giác chưa được rõ ràng. Tuy nhiên nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, nếu thiếu kẽm sẽ gây chứng ù tai. Và việc bổ sung kẽm có hiệu quả 1/3 những đối tượng có triệu chứng ù tai.

5. Suy giảm chức năng tình dục

Kẽm tham gia vào cấu tạo hormon sinh dục Ostrogen ở nữ và Testosterol ở nam.  Có vai trò trong việc biệt hóa cơ quan sinh dục, phát triển giới tính. Không chỉ vậy, nồng độ kẽm trong tinh dịch cao ảnh hưởng tốt đến chất lượng tinh trùng.

6. Thiếu kẽm gây hậu quả trầm cảm

Giả thuyết chung về thiếu kẽm có liên quan đến rồi loạn thần kinh được đưa ra vào những năm 1990 khi McLoughlin và Hodge nhận thấy khi nồng độ kẽm trong máu ở bệnh nhân trầm cảm thấp hơn đáng kể so với nhóm chứng khỏe mạnh. Một số cơ chế có thể liên quan đến những thay đổi hành vi và chức năng não khi thiếu kẽm là hệ thống dưới đồi- tuyến yên- vỏ thượng thận,  hay cơ chế thần kinh hệ glutamateric hay rối loạn chức năng não do suy giảm đường truyền tín hiệu CaMKII và CREB.

7. Thiếu kẽm gây hậu quả về bệnh tiểu đường

Kẽm có tác dụng giống insulin đối với tế bào như thúc đẩy quá trình tạo lipogenesis và vận chuyển glucose. Do đó, bổ sung kẽm cho bệnh nhân tiểu đường có thể kích thích các mô sử dụng glucose và duy trì chức năng tế bào bình thường và chuyển hóa lipid bình thường. Kẽm là một chất chống oxy hóa vì vậy có vai trò làm giảm stress oxy hóa do biến chứng tiểu đường.

Ngoài ra, thiếu kẽm còn được cho là có mối liên quan đến Alzeimer và Wilson ở người già, đặc biệt là sử dụng liệu pháp kẽm kết hợp điều trị bệnh. 

Việc cung cấp một chế độ ăn giàu kẽm, cân đối các nhóm chất đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển thể chất, tầm vóc, trí tuệ. Bên cạnh đó giúp tăng cường miễn dịch, phòng chống các bệnh truyền nhiễm, cũng như các bệnh do thiếu kẽm gây ra.